Is local democracy in the Netherlands equipped for its mission? There is confusion and disagreement about the answer to this question. How people assess existing democratic practices is strongly influenced by one of the three main perspectives: representative democracy, participative (deliberative) democracy or ‘do-democracy’ (associative democracy). But to be able to have this discussion in the first place, empirical knowledge is required about the state of democracy at the local level. In this article (apart from the introduction, the first in a series on the local democratic audit) the authors bring together the available research data and organize these data with the help of David Easton’s system model: from input of citizens and civil society via throughput to output and finally feedback again in the political system. The research presented offers some insight in the state of local democracy, although it is not possible to give a final assessment. That depends on the perspective on democracy chosen, but it is also not possible because of the fragmented and incomplete nature of the research on local democracy in the Netherlands. The authors advocate contributing to these discussions with more empirical knowledge. The overview in this article shows that there is work to be done in this respect.

Het overheidsveld en het maatschappelijk veld zijn sterk in beweging. Burgers en organisaties willen meer invloed uitoefenen op beleid en uitvoering. Er is een ontwikkeling naar pluriformiteit, bottom-up sturing, netwerken, met lokale initiatieven. Tegelijkertijd blijft er een grote kloof tussen overheid en burgers bestaan. Het is de vraag hoe gemeentelijke (beleids)onderzoekers het best kunnen reageren op deze ontwikkelingen. Blijven zij top-down werken of gaan ook zij de uitdaging aan en sluiten zij zich aan bij de bottom-up trend? In dit artikel worden ten aanzien van burgerparticipatie en onderzoek enkele ontwikkelingen in beeld gebracht. Nieuwe media en (online) instrumenten spelen een toenemende rol. Het gemeentelijke beleidsveld krijgt te maken met een andere manier van werken. Daaruit komen kansen voor de rol van onderzoek en onderzoekers. Een werkgroep van VSO-onderzoekers heeft verkend wat de consequenties en uitdagingen zijn van de geschetste ontwikkelingen op het gebied van burgerparticipatie en sociale media.